Czym jest AZS?
AZS, czyli atopowe zapalenie skóry, uznawane jest za chorobę cywilizacyjną. Szacuje się, że na świecie może cierpieć na nią nawet 30% populacji. W Polsce na tę dermatozę choruje od 1,5 do 2,5 milionów ludzi, z czego nawet 3% to osoby dorosłe. Dla porównania, na początku XX wieku na AZS cierpiał zaledwie 1% populacji.
Atopia to genetycznie uwarunkowana reakcja organizmu, polegająca na niewłaściwej odpowiedzi immunologicznej na małe dawki antygenów. Organizm w nadmiernej ilości wytwarza przeciwciała IgE, które skierowane są właśnie przeciwko tym alergenom.
Warto mieć na uwadze, że egzema może występować wspólnie z innymi chorobami alergicznymi, takimi jak:
- katar sienny;
- astma oskrzelowa;
- pokrzywka;
- alergiczne zapalenie spojówek;
- alergie pokarmowe.
Skąd bierze się egzema?
AZS przede wszystkim diagnozowane jest u niemowląt i małych dzieci. U ponad 90% chorych pojawia się przed 5. rokiem życia. Występuje także u osób dorosłych, jednak zwykle jest to nawrót choroby, która po raz pierwszy została zdiagnozowana w dzieciństwie. To dermatoza, która ze względu na swoje genetyczne podłoże może trwać nawet całe życie.
Skąd bierze się AZS? Przyjmuje się, że jedną z decydujących o jej wystąpieniu przyczyn jest nieprawidłowa budowa bariery naskórkowej uwarunkowana genetycznie. To sprawia, że niedobór wolnych kwasów tłuszczowych pozwala na przenikanie alergenów i drobnoustrojów do wnętrza naskórka, czego efektem jest stan zapalny i świąd. W przypadku AZS bardzo duże znaczenie mają różnego rodzaju czynniki środowiskowe, które do wnętrza organizmu mogą wnikać przez uszkodzoną warstwę ochronna naskórka, układ oddechowy oraz pokarmowy:
- roztocza;
- naskórek i sierść zwierząt;
- pyłki roślin;
- zarodniki grzybów pleśniowych;
- niektóre pokarmy;
- wełna;
- zanieczyszczenia powietrza.
Jak prawidłowo rozpoznać AZS?
Charakterystycznym objawem AZS jest przede wszystkim nadmiernie sucha skóra. Jest to związane z obniżoną zawartością ceramidów w naskórku osób, których dotyczy egzema. Stąd dochodzi do problemów z odpowiednim wiązaniem wody w naskórku, która bardzo szybko z niego odparowuje. Ze względu na to taka skóra staje się o wiele mniej elastyczna i bardziej podatna na różnego rodzaju mikrourazy. Do pozostałych objawów AZS zalicza się:
- świąd;
- pieczenie zmienionej chorobowo skóry;
- pogrubienie naskórka;
- stan zapalny;
- zmiany o charakterze grudek i krostek;
- nadżerki.
Aby objawy AZS ustąpiły, należy unikać kontaktu z alergenami, które mogą nasilać objawy choroby. Warto pamiętać także o właściwym nawilżaniu oraz natłuszczaniu skóry.